آگاهی نحسی می آورد

از سری خطاهای ذهنی رایج و تکنیک های کاربردی برای استراتژیست ها

فرض کنید بعد از مدت ها، بالاخر فرد مورد علاقه تان را برای زندگی پیدا کرده اید. وی فردی است که تمام ويژگی های مورد توجه شما را دارد. اما وقتی آن را به پدر و مادر خود معرفی می کنید. آن ها از شما توضیح می خواهند که چرا چنین فردی را انتخاب کرده اید و از شما توضیحات زیادی می خواهند، شما کفرتان در می آید!

یا در مثالی دیگر فرض کنید که شما استراتژی جدیدی برای شرکت ترسیم کرده اید. این استراتژی بعد از شش ماه گفتگو، تفکر و تصمیم گیری بدست آمده است، حالا در تعاملاتی که با مدیران میانی دارد همه از شما دلیل این انتخاب را می خواهند و برخی نیز به استراتژی شما اعتقادی ندارند. شما کفرتان در می آید!

به این پدیده می گویند آگاهی نحس یا نفرین آگاهی/دانش! (Curse of Knowledge)

این خطای شناختی زمانی پیش می‌آید که فردی با اطلاعات قوی در یک زمینه کاری، این امر را بسیار دشوار می‌یابد که بخواهد از دید یک فرد کمتر مطلع به یک وضعیت خاص بنگرد. به بیان دیگر دانسته‌های قبلی آن فرد همچون یک نفرین همراه او هستند و اجازه نمی‌دهند یک وضعیت خاص را بدون وجود آن دانسته‌ها بررسی کند.

شما یک محصول یا خدمت جدید به بازار عرضه کرده اید. و آن را بیش از هر شخص دیگری می‌شناسيد و به مزایا و معایب آن واقفید، درحالی‌که یک کاربر آن را از دیدگاهی کاملا متفاوت ارزیابی می‌کند و یا ناآگاه است و یا ناباور! و شما تعجب می کنید که چرا وی در مورد ويژگی های بارز این محصول این قدر بی تفاوت است.

تکنیک های کاربردی درمان و مقابله:

دو راه حل می توان پیشنهاد کرد:

الف) با یک فرد ناآگاه در زمینه ای که در آن مسلط هستید به گفتگوی آزاد بنشینید و از وی بخواهید که آزادانه و فارغ از هرگونه پیش فرضی شما را سوال پیچ کند. سوالات وی را یادداشت کنید و برای آن جواب های ساده و صریح فراهم کنید.

ب) کفش خود را عوض کنید! و با کفش های طرف مقابل (پدر و مادرتان در مثال معرفی فرد مورد علاقه تان، همکاران تان در مورد استراتژی جدید شرکت و مشتری تان در مورد فروش محصول جدید) کمی راه بروید. آنگاه خواهید دید که آن قدرها که به نظر می رسد همه چیز شفاف و روشن و ساده نیست.